Fried (86 jaar) legt alles aan je uit. Hoe je van een wilgenteen een hoepel maakt. Wat een ‘bij’ in het Latijns is. En in hoeveel seconden hij onder water de overkant van het zwembad haalt (*). Het mag duidelijk zijn: Fried heeft jaren voor de klas gestaan en is […]
Projecten
22 posts
Samen met fotograaf Arnaud Mooij (https://echtmooij.nl/) ben ik op bezoek bij Pieter (94 jaar). Eerder interviewde ik Pieter over zijn tijd in Nederlands-Indië. Vandaag wordt hij gefotografeerd voor het boek ‘Luisteren naar de laatste’. Terwijl Arnaud de camera laat ratelen probeert Pieter met een gesloten mond op de foto te […]
De afgelopen jaren voerde ik gesprekken met ouderen die (bijna) de laatste zijn van een gedeeld verleden. Van ieder gesprek is een verslag gemaakt. Die verslagen heb ik weer gelezen. Hierin viel mij op dat al deze ouderen het ontzettend belangrijk vinden dat er iemand naar hen luistert. Of beter […]
In deze bizarre tijden van Corona, is het levenseinde vaker een onderwerp van gesprek. Het lijkt alsof de praktische onderwerpen ook dan meer aandacht krijgen. Zo had ik een dame van 92 jaar aan de telefoon. Ze zei dat ze aan het sterfbed van haar 85-jarige vriendin had gezeten. Nog […]
‘Wat was de grootste verandering in je leven?’ Deze vraag wordt besproken door vier studenten van de opleiding Sociale Studies en drie dames op hoge leeftijd. De studenten hebben een zogenaamde ‘klets-pot’ gemaakt. In een glazen pot zitten allerlei vragen en stellingen die met elkaar worden besproken. Hierdoor willen ze […]
“Hoe voelt het om binnenkort 102 jaar te worden?“. Met een glimlach zegt Elizabeth “Vorig jaar dacht ik, waarom zou ik geen 102 jaar kunnen worden? Maar het gaat wel achteruit. Het zien en het horen” Daarna volgt een verhaal over de nieuwe gehoorapparaten die binnenkort klaar zijn. Ieder jaar […]
De afdelingen voor langdurige zorg van de forensisch psychiatrische instelling Pompestichting krijgen steeds vaker te maken met patiënten die overlijden. In dit project wordt onderzocht hoe hun levenseindezorg beter kan. De kenmerken van patiënten in de longstayafdeling van de Pompestichting in Zeeland staan vaak een betekenisvolle gang naar het levenseinde […]
Ik wil weten wat het voor ouderen betekent om (bijna) de laatste te zijn van een gedeeld verleden. Daarom zat ik op een regenachtige middag aan tafel tegenover een vriendelijke frater. Een belezen man met enorm veel levenservaring. Hij had het gesprek bijna afgezegd. Want hij voelde zich niet de […]
Project SamenSpraak (https://levenseinde.avans.nl/2019/09/09/samenspraak/) is één van de spannendste projecten die ik mag leiden, samen met Ida Korfage van Erasmus MC. In deze fase van het project ontwerpen we samen met verschillende belanghebbenden en daar valt verrassend veel van te leren. Het project wordt uitgevoerd door onderzoeker Hanna Noorlandt en co-researcher […]
Elizabeth heb ik leren kennen tijdens mijn onderzoek bij ouderen die (bijna) de laatste zijn van een gedeeld verleden. Ze is een vriendelijke kleine dame van 101 jaar. Al haar broers en zussen zijn overleden. Ze is nooit getrouwd geweest en ze werkte jaren als verpleegkundige. Onder het genot van […]
Bij het lectoraat Zorg rond het Levenseinde van de Avans Hogeschool werd enige tijd geleden een onderzoek uitgevoerd naar doodswensen bij mensen met autisme. Doodswensen en suïcide komen relatief vaak voor bij mensen met autisme zonder verstandelijke beperking. Naasten en zorgverleners hebben moeite met invoelen van de aard en inhoud […]
Door Michael Echteld, Wim Boluijt en Miriam Kersten “Design an interactive experience that supports meaningful living and societal inclusion for people with limited life expectancies and their families”. Dat was de opdracht die wij van het lectoraat Zorg rond het Levenseinde (ZrL) afgelopen 5 september 2019 gaven aan de vierdejaars studenten […]
Er is breed gedragen consensus dat mensen met een VB betrokken moeten worden bij beslissingen over hun palliatieve zorg. Gezamenlijke besluitvorming is bij mensen met een VB echter ingewikkeld, omdat zij niet altijd wilsbekwaam zijn voor de te nemen beslissingen en niet altijd in staat zijn om hun voorkeuren duidelijk […]
Michael A. Echteld PhD [1,2], Linda Tielen [1], Gabriëlle van de Graaf MD [1] and Michael Kolen PhD [1] Michael Echteld’s e-mail: mechteld@prismanet.nl or ma.echteld@avans.nl. [1] Prisma Foundation, The Netherlands; [2] Avans University of Applied Sciences On this page you will find the article that accompanies the poster with the […]
Dit project levert een beschrijving op van de denkwijzen en opvattingen van zorgprofessionals over het in gesprek gaan met bewoners van een verpleeghuis en hun naasten over de wensen, persoonlijke waarden, voorkeuren en mogelijke zorgen over de huidige en toekomstige zorg in de context van de laatste levensfase (advance care […]
Mensen met autisme ontwikkelen relatief vaak een doodswens. Het blijkt dat we maar weinig hierover weten. We weten bijvoorbeeld niet hoeveel mensen met autisme een doodswens hebben. Of bij hoeveel mensen die een doodswens hebben, autisme een rol speelt. We weten ook niet onder welke omstandigheden de doodswens ontstaat of […]
Onderzoek naar zingeving bij ‘waar het leven schuurt’. Het lectoraat Zorg rondom Levenseinde verdeelt dit onderzoek in 2 groepen: Nederlandse ouderen die nog thuis wonen en ouderen die in een instelling wonen. Zingeving Bij beide doelgroepen kijkt het lectoraat naar zingeving. Bijvoorbeeld hoe mensen verbonden zijn met anderen, hoe ze […]
Palliatieve zorg Stichting Prisma wil haar cliënten de best mogelijke palliatieve zorg bieden en leidend zijn in de ontwikkeling van palliatieve zorg voor mensen met een verstandelijke beperking. Palliatieve zorg is een op kwaliteit van leven gerichte multidisciplinaire benadering van de problemen van mensen met een beperkte levensverwachting en hun […]
Een onderzoek om antwoord te krijgen op de vraag hoe je omgaat met herinneringen als je zelf nog maar kort te leven hebt. Wat gaat er door je heen als je de laatst levende van je familie bent? Hoe ga je om met je herinneringen als je zelf nog maar […]
Het lectoraat Zorg rondom het Levenseinde onderzoekt hoe de problematiek van (oudere) dak- en thuislozen inzichtelijker te maken is. Handreiking voor hulpverleners Het lectoraat wil de levens van oudere dak- en thuislozen inzichtelijker maken, door met ze te praten en uit hun ervaringen handreikingen op te stellen voor hulpverleners. Voor […]
In dit project wordt onderzocht wat goede levenseindezorg aan kwetsbare mensen belemmert of bevordert. Het is voor zorgprofessionals moeilijk om rond het levenseinde goede zorg te verlenen. Dit geldt in het bijzonder wanneer het gaat om kwetsbare mensen. Dit zijn personen met bijvoorbeeld een verstandelijke beperking, niet-aangeboren hersenletsel, psychiatrische problematiek, verslavingsproblematiek, […]