Manifest De Zorgzame Samenleving

Het lectoraat Zorg rond het Levenseinde is een onderzoeksgroep met gedreven (docent-) onderzoekers die het verschil willen maken. We doen praktijkgericht onderzoek bij de kwetsbaarste mensen in het land en brengen de resultaten naar het onderwijs. Daarmee voorzien we toekomstige professionals die een cruciale rol gaan spelen in de levenseindezorg voor een groeiende populatie landgenoten. Na 4 jaar onderzoek hebben we de behoefte ontwikkeld om ons onderzoek in een breder perspectief te plaatsen. Tegelijk zochten we ook naar het explicieter maken van de verbinding tussen onze onderzoeken, maar ook met de samenleving. Deze verbinding hebben we nu vormgegeven in een manifest. In het manifest geven we de samenleving een duidelijke plaats en committeren ons aan de kwaliteitscriteria inclusiviteit, multiperspectiviteit, praktijkgerichtheid en outreachend zijn.

Het lectoraat Zorg rond het Levenseinde van de Avans Hogeschool streeft naar een organische en spontane samenwerking tussen onderwijs, onderzoek, werkveld, overheid en samenleving om op basis van compassie en maatschappelijke betrokkenheid mensen in de laatste levensfase en bij rouw te ondersteunen en te inspireren.

Beginselen van het Lectoraat Zorg rond het Levenseinde

Het lectoraat Zorg rond het Levenseinde (ZRL) voert onderzoek uit bij en voor mensen met een beperkte levensverwachting en hun naasten. Ons onderzoek richt zich op zingeving, vroegtijdige zorgplanning en het implementeren van palliatieve zorg bij mensen met beperkte toegang tot reguliere zorg, zoals mensen met een verstandelijke beperking, psychiatrische problematiek en dak- en thuislozen. We voeren de onderzoeken uit in verbinding met vele verschillende partijen. Dit manifest geeft richting aan de inhoud en het doel van deze onderzoeken.

Wij geloven erin dat het onderwijs, het werkveld en de samenleving in bredere zin een stukje beter worden door onze onderzoeken. De vraag naar de maatschappelijke meerwaarde van ons onderzoek is dan ook een toetssteen voor ons werk. Wij zien de samenleving als het podium waarop alles samenkomt en vinden het daarom belangrijk niet in ivoren torens te zitten, maar verbindingen aan te gaan met instellingen, de overheid en individuele burgers. We proberen dit zoveel mogelijk met studenten te doen.

De zorgzame samenleving in het onderzoek van het lectoraat

Wij geloven dat onze onderzoeken zonder maatschappelijke verbinding slechts beperkte bijdragen leveren aan het vergroten van compassie binnen een samenleving. Daarom gaan wij samenwerkingen aan met maatschappelijke verbinders zoals kerken, moskeeën, buurthuizen, culturele centra, musea en de gemeente om ook vanuit het perspectief van religie, cultuur, burgerschap, kunst, zorg en bestuur de zorgzaamheid en het omzien naar elkaar te vergroten.

Wij streven ernaar in samenwerking met andere lectoraten de positie van mensen die geraakt zijn door het levenseinde te verbeteren door onderzoek en verbetervoorstellen te doen rondom opvoeding, leefstijl, zorg en ondersteuning, door inzet van sociale initiatieven, onderwijs, de creatieve sector, technologie en de producten die deze inzet en samenwerking oplevert.

Ons lectoraat richt zich specifiek op de zorg en aandacht bij levensbedreigende ziekten, bij kwetsbaarheid, tijdens de laatste fase van het leven en in de periode van rouw daarna. Een goede dood en passend herdenken zien wij immers als een vanzelfsprekend onderdeel van het leven en daarom dient het ook een logische plek te krijgen in het werkveld, het onderwijs en de samenleving. Wij hopen dat de initiatieven van ons lectoraat samen met andere lectoraten de mens optimaal bedienen en in samenwerking met bestuur, werkveld, studenten, religieuze instellingen, maatschappelijke instellingen en individuele burgers een grote bijdrage leveren aan de zorgzame stad. In de figuur hieronder geven we weer hoe verschillende partijen aan de zorgzame samenleving kunnen bijdragen en hoe het lectoraat daarin past.

Diagram De Zorgzame Samenleving en het lectoraat ZRL

Kwaliteitscriteria

In ons onderzoek maken we gebruik van kwaliteitscriteria om in gezamenlijkheid te komen tot een rijke verantwoording op gezamenlijke gedeelde waarden. Het manifest komt ook tot uiting in de gekozen kwaliteitscriteria om het onderzoek mee te verantwoorden, opzetten en evalueren.

Verschillende perspectieven dienen naar voren te komen in het onderzoek, in onze onderzoeksgroep, in de voorbereiding, bij de start, gedurende het onderzoek en tijdens de fase van valorisatie. Dat doen we in de gemeenschap, met de gemeenschap en ten behoeve van de gemeenschap.

De volgende waarderende criteria worden in het lectoraat gebruikt om richting te geven aan onderzoeksverantwoording, -processen en -evaluaties:

Inclusiviteit
Onderzoek wordt uitgevoerd met de doelgroep, in de context van de doelgroep en draagt bij aan een inclusieve maatschappij voor de doelgroep.

Multiperspectiviteit
Ons onderzoek voeren we uit vanuit het perspectief van verschillende betrokkenen: de doelgroep zelf, verschillende professionele disciplines, studenten en vertegenwoordigers van de maatschappelijke context van de doelgroep.

Praktijkgerichtheid
Het onderzoek beantwoordt aan vraagstukken die geformuleerd zijn in of met de praktijk en/of aan de behoeften van professionals vanuit hun professionele context.

Outreachend
In het onderzoek zijn we daar waar de vraag zich voor doet en benaderen we actief de doelgroep en andere betrokkenen.