ZRL start onderzoek naar palliatieve zorg in de langdurige forensisch psychiatrische zorg

In het lectoraat Zorg rond het Levenseinde van de Avans Hogeschool werken we aan bruikbare informatie en goede praktijken voor goede levenseindezorg voor iedereen—in de volle breedte van de zorgbehoeften. We hebben speciale belangstelling voor mensen die niet goed passen in de maatschappelijke mainstream—en daardoor geen goede toegang hebben tot de palliatieve zorg voor het algemeen publiek. We doen naast onderzoek bij ouderen ook onderzoek bij mensen met een verstandelijke beperking, psychiatrische problemen, autisme en nu ook bij mensen in de langdurige forensische psychiatrische zorg.

In de LFPZ Pompestichting krijgen mensen met ernstige psychiatrische problematiek zorg. Vanwege de aard van hun problemen en de delicten die ze hebben gepleegd zal een deel van de cliënten zo lang ter beschikking gesteld moeten zijn dat ze in de instelling zullen overlijden. De Pompestichting wordt sinds kort in toenemende mate geconfronteerd met sterfgevallen van cliënten en ervaart daarin dilemma’s. Onderzoeker Wim Boluijt van het lectoraat Zorg rond het Levenseinde leidt een serie onderzoeken dat ertoe moet leiden dat het personeel van de Pompestichting beter geëquipeerd raakt om zich goed te verhouden tot deze relatief nieuwe zorgsituatie.

Zo hebben de professionals van de Pompestichting veel aandacht voor veiligheid en betekent dit normaal gesproken het in acht nemen van een zekere afstand tot de patiënt. In de palliatieve fase zijn nabij zijn en lichamelijk contact echter van groot belang. Een verkennende interviewronde van Wim leerde ons dat het personeel sterk gemotiveerd is om menswaardige zorg te bieden aan hun patiënten, juist ook in de palliatieve fase. De Pompestichting wil graag samen met ons verkennen waar de knelpunten zijn en hoe vertrouwen en vaardigheden op gebied van palliatieve zorg verbeterd kunnen worden.

Samen met de Pompestichting hebben we vier vragen geformuleerd: (1) welke behoeften zijn er op gebied van zorg en ondersteuning rond het levenseinde bij de cliënten? Hiervoor zullen wij interviews en focusgroepen uitvoeren met cliënten. De uitkomsten gebruiken we om de opdrachten voor de volgende vragen te scherpen: (2) welke behoeften zijn er bij het personeel op gebied van het geven van palliatieve zorg? en (3) hoe kan het personeel sterker gemaakt worden op gebied van deze behoeften? Deze vragen zullen wij samen met studenten Sociale Studies en Verpleegkunde beantwoorden. Wij geloven dat er in deze zorg meerwaarde is te creëren in de samenwerking tussen sociale professionals en verpleegkundigen—ook op niveau van het onderzoek. (4) Hoe kunnen we een product ontwerpen om de patiënten en het personeel te helpen om te gaan met verlies en dood? Voor deze vraag brengen we studenten van de minor Arts and Humanity van de kunstacademie van Avans, akv |st joost, in contact met cliënten en personeel.

Ook voor mensen die in bijzondere maatschappelijke omstandigheden hun leven en vooral hun sterven moeten vormgeven moet er aandacht zijn voor levenseindevraagstukken. Met dit onderzoek hopen we hieraan bij te kunnen dragen.