Nalatenschap

Ik wil weten wat het voor ouderen betekent om (bijna) de laatste te zijn van een gedeeld verleden. Daarom zat ik op een regenachtige middag aan tafel tegenover een vriendelijke frater. Een belezen man met enorm veel levenservaring. Hij had het gesprek bijna afgezegd. Want hij voelde zich niet de laatste. De missie van de congregatie ging namelijk door. Ook na hem.

Door dit gesprek heb ik geleerd dat mijn onderzoek steeds gericht was op individueel nalatenschap. Maar als er sprake is van een groter geheel, dan overstijgt het groepsgevoel de individuele beleving. Hierdoor ben ik anders gaan denken over de vragen die ik stel aan ouderen.

Ieder mens is een onderdeel van een groep. Denk aan familie, vrienden, collega’s, buurtgenoten, klasgenoten of de boekenclub. Soms ben je (bijna) de laatste van een groep. Maar dat is niet de enige groep waar je lid van bent. Voorheen vroeg ik bijvoorbeeld: ‘Wat wilt u achterlaten als u er niet meer bent?’. Voortaan vraag ik ook: ‘Van welke groep bent u niet de laatste der Mohikanen?’. Volgens mij levert dit interessante gesprekken op.